Có thể ngăn ngừa tiêu chảy cấp ơ trẻ em?

Theo UNICEF (United Nations International Children"s Emergency Fund¬_ Quỹ Khẩn cấp Nhi đồng Quốc tế Liên Hiệp Quốc), tiêu chảy là một kẻ giết người hàng đầu của trẻ em, chiếm 9 % tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn thế giới vào năm 2015. Điều này làm cho hơn 1.400 trẻ nhỏ chết mỗi ngày, hoặc khoảng 526.000 trẻ em một năm, mặc dù có hiệu quả điều trị đơn giản .

Tiêu chảy cấp là đi ngoài phân lỏng hoặc tóe nước trên 3 lần trong ngày (24 giờ) và kéo dài không quá 14 ngày. Thường là do virus (roravirus, adenovirus, enterovirus, novovirus), do vi khuẩn (Escherichia coli, Shigella, Campylobacter jejuni, Salmonella enterocolitica, Vibrrio cholerae),  do ký sinh trùng (Entamoeba histolytica (Amíp), Giardia lamblia, Cryptosporidium) và do nguyên nhân khác (sai lầm chế độ ăn, dị ứng thức ăn, sử dụng kháng sinh,...).
Trên lâm sàng, tiêu chảy phân nước bao gồm cả bệnh tả, là đợt tiêu chảy cấp, thời gian không quá 14 ngày,  thường khoảng 5 - 7 ngày, chiếm khoảng 80% tổng số các trường hợp tiêu chảy. Nguy hiểm chính là mất nước và điện giải. Gây giảm cân, thiếu hụt dinh dưỡng nếu không được tiếp tục nuôi dưỡng tốt. Nặng có thể lơ mơ, quấy khóc, sốt cao, co giật,mạch nhanh, huyết áp hạ, rối loạn nhịp thở, li bì hay hôn mê.
Bên cạnh đó, còn có tiêu chảy cấp phân máu (hội chứng Lỵ). Nguy hiểm chính là phá huỷ niêm mạc ruột và gây tình trạng nhiễm trùng, nhiễm độc. Nguy cơ gây nhiễm khuẩn huyết, suy dinh dưỡng và gây mất nước. Chiếm khoảng 10% - 15%, có nơi 20% tổng số các trường hợp tiêu chảy. Có kèm theo mót, rặn, đau quặn.
Trong trường hợp trẻ bị tiêu chảy, các bà mẹ nên cho trẻ uống Oresol để trẻ được bù nước ngay trước khi đưa trẻ đến bác sĩ được khám và điều trị.
Điều trị tiêu chảy đúng sẽ làm giảm nguy cơ tử vong. Nên các thành viên trong gia đình nên hiểu rõ cách phòng bệnh. Trong 6 tháng đầu đời, trẻ cần được bú mẹ hoàn toàn. Thức ăn bổ sung nên cho ăn khi trẻ 6 tháng tuổi. Và, cách sử dụng biểu đồ tăng trưởng để theo dõi cân nặng của trẻ. Cho trẻ uống vitamin liều cao giúp duy trì hệ thống miễn dịch mạnh và có thể làm giảm 24% tử vong do mọi nguyên nhân và 15% trường hợp tiêu chảy[1].
Bên cạnh dó, Sử dụng nước sạch như ăn chín uống sôi, dùng nguồn nước sạch để sinh hoạt có thể giảm nguy cơ tiêu chảy. Rửa tay trước và sau khi ăn. Lựa chọn thực phẩm an toàn vệ sinh.
Ngoài ra, trẻ cần được tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin theo lịch tiêm chủng mở rộng và uống thuốc phòng ngừa tiêu chảy.
 
Bs Nguyễn Văn Minh
TT Chăm sóc Sức khỏe Sinh sản
 
[1] UNICEF https://data.unicef.org/topic/child-health/diarrhoeal-disease/#

các bài viết khác